Prevoz dobara kao sporedna usluga uz promet dobara koji se oporezuje po posebnoj stopi PDV-a od 10%

U skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS”, br. 84/04, 86/04 - ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14-dr. zakon, 142/14, 83/15, 108/16, 113/17, 30/18 i 72/19 - u daljem tekstu: Zakon), promet potpune i dopunske smeše za ishranu stoke oporezuje se po posebnoj poreskoj stopi PDV od 10%. S tim u vezi, kada se uz promet potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke vrši i usluga prevoza tih dobara, smatra se da je izvršen samo promet potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke. Naime, u ovom slučaju, prevoz potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke smatra se sporednom uslugom koja se vrši uz promet navedenih dobara, tako da se na ukupan iznos naknade, bez PDV, PDV obračunava po posebnoj stopi PDV od 10%.

Prema tome, kada se obveznik PDV – prodavac potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke obavezao da će dobra koja prodaje prevesti do određenog mesta, sa aspekta Zakona obveznik PDV – prodavac izvršio je samo promet potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke. Osnovicu za obračunavanje PDV za promet potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke u ovom slučaju čini iznos naknade (zbir iznosa naknade za isporuku potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke i iznosa naknade za prevoz predmetnih dobara) koji obveznik PDV – prodavac prima ili treba da primi za predmetni promet od primaoca tih dobara ili trećeg lica, uključujući subvencije i druga primanja (u daljem tekstu: subvencije), u koju nije uključen PDV. U ovom slučaju, obveznik PDV – prodavac ne izdaje poseban račun za uslugu prevoza, već eventualno može da izda dokument o povećanju osnovice za obračunavanje PDV iz člana 15. Pravilnika o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod kojih se mogu izostaviti pojedini podaci („Službeni glasnik RS”, br. 123/12, 86/15, 52/18 i 94/19 – u daljem tekstu: Pravilnik o računima).

Napominjemo, kada obveznik PDV – prodavac ne prevozi predmetna dobra svojim prevoznim sredstvima, već za uslugu prevoza angažuje drugog obveznika PDV, obveznik PDV – prodavac potpune, odnosno dopunske smeše za ishranu stoke ima pravo da PDV obračunat po poreskoj stopi od 20% i iskazan u računu obveznika PDV – prevoznika, odbije kao prethodni porez u skladu sa Zakonom.

* * *

Odredbama člana 3. Zakona propisano je da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga (u daljem tekstu: promet dobara i usluga) koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku. 

Promet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (u daljem tekstu: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Ako se uz isporuku dobara vrši sporedna isporuka dobara ili sporedno pružanje usluga, smatra se da je izvršena jedna isporuka dobara (član 4. stav 6. Zakona).

Promet usluga, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom člana 5. stav 1. Zakona, su svi poslovi i radnje u okviru obavljanja delatnosti koji nisu promet dobara iz člana 4. ovog zakona.

Odredbom člana 17. stav 1. Zakona propisano je da poreska osnovica (u daljem tekstu: osnovica) kod prometa dobara i usluga jeste iznos naknade (u novcu, stvarima ili uslugama) koju obveznik prima ili treba da primi za isporučena dobra ili pružene usluge od primaoca dobara ili usluga ili trećeg lica, uključujući subvencije i druga primanja (u daljem tekstu: subvencije), u koju nije uključen PDV, ako ovim zakonom nije drukčije propisano.

Prema odredbi člana 23. stav 1. Zakona, opšta stopa PDV za oporezivi promet dobara i usluga ili uvoz dobara iznosi 20%.

Odredbom stava 2. tačka 6) istog člana Zakona propisano je da se po posebnoj stopi PDV od 10%, između ostalog, oporezuje promet i uvoz potpune i dopunske smeše za ishranu stoke.

Prema odredbi člana 5a stav 4. Pravilnika o utvrđivanju dobara i usluga čiji se promet oporezuje po posebnoj stopi PDV („Službeni glasnik RSˮ, br. 108/04, 130/04 - ispravka, 140/04, 65/05, 63/07, 29/11, 95/12, 113/13, 86/15, 109/16 i 48/18 – u daljem tekstu: Pravilnik), potpunom smešom za ishranu stoke, u smislu člana 23. stav 2. tačka 6) Zakona, smatra se smeša za ishranu stoke koja služi za podmirenje svih potreba životinja u hranljivim materijama, u skladu sa propisima kojima se uređuje kvalitet hrane za životinje.

Dopunskom smešom za ishranu stoke, u smislu člana 23. stav 2. tačka 6) Zakona, smatra se smeša za ishranu stoke koja svojim hranljivim materijama treba da upotpuni hraniva sa kojima se meša, u skladu sa propisima kojima se uređuje kvalitet hrane za životinje (član 5a stav 5. Pravilnika).

Prema odredbi člana 42. stav 1. Zakona, obveznik je dužan da izda račun za svaki promet dobara i usluga.

Račun, u skladu sa stavom 4. istog člana Zakona, naročito sadrži sledeće podatke:

1) naziv, adresu i PIB obveznika − izdavaoca računa;

2) mesto i datum izdavanja i redni broj računa;

3) naziv, adresu i PIB obveznika − primaoca računa;

4) vrstu i količinu isporučenih dobara ili vrstu i obim usluga;

5) datum prometa dobara i usluga i visinu avansnih plaćanja;

6) iznos osnovice;

7) poresku stopu koja se primenjuje;

8) iznos PDV koji je obračunat na osnovicu;

9) napomenu o odredbi ovog zakona na osnovu koje nije obračunat PDV;

10) napomenu da se za promet dobara i usluga primenjuje sistem naplate.

Ministar bliže uređuje u kojim slučajevima nema obaveze izdavanja računa ili mogu da se izostave pojedini podaci u računu, odnosno da se predvide dodatna pojednostavljenja u vezi sa izdavanjem računa (član 45. Zakona).

Saglasno članu 6. stav 1. Pravilnika o računima, obveznik PDV koji vrši oporezivi promet dobara i usluga za koji je poreski dužnik u skladu sa Zakonom, izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke:

1) iz člana 42. stav 4. tač. 9) i 10) Zakona - ako za taj promet ne primenjuje sistem naplate;

2) iz člana 42. stav 4. tačka 9) Zakona - ako za taj promet primenjuje sistem naplate.

Prema odredbi člana 15. stav 1. Pravilnika o računima, kada se posle izvršenog prometa dobara i usluga promeni naknada za taj promet, obveznik PDV izdaje dokument o povećanju ili smanjenju naknade, odnosno dokument o povećanju ili smanjenju osnovice, a koji naročito sadrži podatke o:

1) nazivu, adresi i PIB-u izdavaoca dokumenta;

2) mestu i datumu izdavanja i rednom broju dokumenta;

3) nazivu, adresi i PIB-u primaoca dokumenta;

4) iznosu za koji je smanjena, odnosno povećana osnovica za obračunavanje PDV, poreskoj stopi i iznosu za koji je smanjen, odnosno povećan iznos obračunatog PDV - u slučaju oporezivog prometa za koji je obveznik PDV - izdavalac dokumenta poreski dužnik u skladu sa Zakonom;

5) iznosu za koji je smanjena, odnosno povećana naknada, bez PDV - u slučaju oporezivog prometa za koji obveznik PDV - izdavalac dokumenta nije poreski dužnik u skladu sa Zakonom;

6) iznosu za koji je smanjena, odnosno povećana naknada za promet dobara i usluga - u slučaju prometa koji je oslobođen PDV i prometa koji ne podleže oporezivanju, a za koji se izdaje račun u skladu sa ovim pravilnikom;

7) napomenu da se za promet dobara i usluga primenjuje sistem naplate u skladu sa Zakonom - u slučaju kada se za taj promet primenjuje sistem naplate;

8) broju i datumu izdavanja računa za izvršeni promet dobara i usluga.